GİZEMLİ SATIRLAR

  Mira ve Mikroskobun Altındaki Dünya Bölüm 11: Bir Nefeslik Bilim Sabah serinliği, Mira’nın penceresinden içeri hafifçe dokunmuştu. Henüz uyanmamışken bile göğsü ritmik şekilde inip kalkıyordu. Fark etmediği binlerce harekete rağmen, her şey olması gerektiği gibi işliyordu. Can, odasına girip yorganı üstünden çekiştirince gözlerini açtı. “Hadi Mira, geç kalacağız!” “Can… sence nefes almak nasıl bir şey?” dedi Mira esneyerek. “Yani… biz onu alıyor muyuz, o mu bizi buluyor?” Can gülümsedi. “Nefes bir oyun gibi. Başladığında fark etmezsin, ama kesildiğinde her şey yarım kalır.” O gün okulda, spor dersinde küçük bir kargaşa yaşandı. Takım oyunu sırasında Derin bir anda durdu, gözleri büyüdü. Elini göğsüne koyarak yere çömeldi. “Nefes alamıyorum…” dedi kısık bir sesle. Herkes panikledi. Öğretmen hemen yanına koştu, onu sakinleştirmeye çalıştı. Mira da yakındaydı. Derin’in yüzündeki endişeyi görünce içi burkuldu. Olay sonrası sınıfta, öğretmen kısa bir konuşma yaptı: “Panik atak, nefesi...

  Mira ve Mikroskobun Altındaki Dünya  Bölüm 10: Karanlık Olmadan Yıldızlar Görünmezdi O gece elektrikler kesildi. Sokak lambaları söndü, odadaki gece lambası göz kırpmayı bıraktı. Televizyon sustu. Mira yatakta doğruldu ve sessizliği ilk kez bu kadar net duydu. Pencerenin önüne geçtiğinde gökyüzü ona daha yakın gibiydi. Işıl ışıl… parıldayan noktalar sanki göz kırpıyordu. “Anne! Baba! Gelin! Gökyüzü... ilk defa gerçekten karanlık!” diye seslendi. Anne babası pencereden bakınca önce durup nefes aldılar. Bu karanlık, alışılmışın dışında güzeldi. “İnsan ancak karanlıkta yıldızları fark ediyor,” dedi babası yavaşça. Evlerinde küçük bir teleskop vardı. Mira hemen salondan getirdi. Babası terasa taşımalarına yardım etti. Kardeşi Can da peşlerinden geldi. “Baba, bu ne yıldızı?” dedi Mira göğe bakarak. “Muhtemelen Jüpiter’in yakınında olan Venüs,” dedi babası. “Ama emin olabilmek için biraz yakından bakalım.” Mira teleskoba gözünü dayadığında… içi titredi. Gördüğü şey sadece bir geze...

  Mira ve Mikroskobun Altındaki Dünya   Bölüm 8: Kalbin Sesi Sınıf o sabah alışılmadık bir sessizlik içindeydi. Bahçede koşulan mini maraton yeni bitmişti. Herkes biraz terli, biraz yorgundu. Ama Derin’in yüzündeki solgunluk gözden kaçacak gibi değildi. Mira yanına yaklaştı. “İyi misin?” Derin hafifçe başını salladı ama bir anda dizlerinin üzerine çöktü. Öğretmen hemen yetişti. “Derin bir süre nefes alamamış gibi, nabzı zayıf. Hemen hemşire odasına!” Mira'nın kalbi o an öyle hızlı çarptı ki, sanki göğsünden çıkıp koşacak gibiydi. İçinde bastıramadığı bir panik vardı—Derin’in yalnızca hasta olmasından değil, bedenin ne kadar kırılgan ve sessizce mücadele ettiğini fark etmekten… O gün öğleden sonra bilim sınıfında öğretmenleri bir stetoskop getirdi. “Bugün kalbi dinleyeceğiz. Ama sadece sesini değil, ritmini, duygularla değişimini de…” Çocuklar sırayla birbirlerinin kalp atışlarını dinledi. Mira, Ali’nin kalbine dokunduğunda ritmin sabit olduğunu hissetti. Sonra öğretmen on...

  Mira ve Mikroskobun Altındaki Dünya   Bölüm 7: Gözyaşlarının Kristal Haritası O sabah Mira pencereden dışarı bakarken camdaki su damlaları dikkatini çekti. Yağmurun bıraktığı izler, sanki ağlayan bir pencerenin gözyaşlarıydı. “Bir su damlası ne kadar çok şey anlatabilir, değil mi anne?” dedi. Annesi gülümsedi, elinde çay bardağıyla pencereye yaklaştı. “Bazen bir gözyaşı, koca bir cümle eder... Ama hiç duyulmayan cinsten.- O gün bilim okulunda duydukları, Mira’nın kalbine dokunan bir deneyin başlangıcıydı: “Bugünkü konumuz: Gözyaşları. Ve evet, onları mikroskoptan inceleyeceğiz,” dedi öğretmen. “Çünkü her gözyaşı duygularımıza göre farklı şekillerde kristalleşir.” Sınıf bir anda sessizleşti. “Nasıl yani?” dedi Derin. “Sevinçle ağladığında damla farklı mı görünüyor?” Öğretmen başını salladı. “Evet. Tıpkı duygular gibi. Kristal şekilleri, içinde bulunduğumuz hâle göre değişir. Şimdi birlikte bakacağız…” Mira önce gülümsedi. Sonra düşündü: gözyaşını mikroskoba koymak, sanki...

  Mira ve Mikroskobun Altındaki Dünya Altıncı Bölüm: Sessiz Kahramanlar Botanik bahçesi çiçeklerle doluydu. Renkler, kokular, yapraklar ve arı vızıltıları bir arada bir melodi gibi dalgalanıyordu. Bahçede rehber bir görevli vardı—gözlüğünün ardındaki gözleri tıpkı çiçekler gibi sabırlıydı. “Bugün size polen taşımanın gizeminden, arılarla çiçekler arasındaki işbirliğinden bahsedeceğim,” dedi. “Bakın şu lavantanın üzerine konan arıya… Ne mi yapıyor? Çiçeğin polenini başka bir çiçeğe taşıyarak döllenmeyi sağlıyor. Böylece yeni tohumlar oluşuyor. Yani… yaşam çoğalıyor.” Ali kaşlarını çattı. “Ama… arılar iğneleyebilir.” Görevli başını eğdi. “Evet. Kendilerini tehdit altında hissederlerse. Ama çoğu zaman sadece çalışırlar. O kadar naziktirler ki, çiçekler bile onları bekler.” Mira, bahçede bir süre gözünü bir papatyaya konan arıya dikti. O küçük kanatların titreşimi, çiçeğin merkezine uzanışı, sonra yavaşça başka bir çiçeğe uçuşu... Sanki bir mektup taşıyordu. Sözsüz bir anlaşmayla, bir ...

  Mira ve Mikroskobun Altındaki Dünya   Bölüm 5: Görünmeyen Dostlar O sabah sınıfta garip bir sessizlik vardı. Genelde sabahları ilk sözü söyleyen Deniz, bu kez sırasına başını yaslamış, gözlerini kapatmış duruyordu. Mira yaklaşınca onun nefesinin hafifçe hızlandığını fark etti. “Deniz iyi misin?” diye fısıldadı. Deniz gözlerini zorla açtı. “Biraz ateşim var… galiba üşüttüm.” Öğretmen hemen müdahaleyi yapıp velisini çağırdı. Mira, arkadaşının arkasından hüzünle baktı. Sonra kendi kendine şöyle fısıldadı: “Hastalıklar… görünmeyen şeyler ama bizi nasıl da etkiliyor. Bilim dersinde konu bakterilerdi. Öğretmen tahtaya kocaman yazdı: “Bakteriler: Hepsi Kötü Değil!” Mira başta şaşırdı. Bakteri dendiğinde hep hastalıklar, mikroplar aklına gelirdi. Ama öğretmen anlatmaya başladığında işler değişti. “Bazı bakteriler zararlıdır evet, tıpkı şu anda Deniz’i hasta eden gibi. Ama bazıları olmazsa ne yapardık, hiç düşündünüz mü?” “Mesela yoğurt!” dedi öğretmen göz kırparak. “İçindeki ca...

  Mira ve Mikroskobun Altındaki Dünya   Bölüm 4: Hücrenin İçinde Bir Gün Mira o sabah rüyasında bir hücrenin içine düşmüştü. Ama burası sıradan bir yer değildi. Hücrenin içi sanki bir şehir gibiydi. Hücre zarı, sarmal bir duvar gibi etrafı çevreliyor; çekirdek, kubbeli büyük bir kütüphane gibi merkezde duruyordu. Mitokondriler enerji fabrikalarıydı, ribozomlar sessizce çalışan minik ustalardı. Gözlerini açtığında içi heyecanla doluydu. Bu defa mikroskoba değil, kendi düş gücüne sarılacaktı. Öğretmenleri bir ödev vermişti: “Bir hücreyi hayal edin ve onu dilediğiniz gibi betimleyin. İsterseniz çizin, isterseniz yazın." Evde odasına kapanmadan önce annesi başını uzattı. “Yine sessiz misin bugün Mira?” “Hayır,” dedi Mira gülümseyerek. “Ama içimde çok ses var.” Annesi şaşkın ama keyifli bir ifadeyle sordu: “Hangi sesler mesela?” “Bir hücrenin içindeki sesler. Çekirdeğin kalp gibi atışı… Mitokondrilerin fısıltısı… Ribozomların tıkırtısı… Hepsinin dili yok ama bana bir şeyler an...

  Mira ve Mikroskobun Altındaki Dünya   Bölüm 3: Yaprakta Gizli Hayat O sabah rüzgâr pencereyi hafifçe tıklatırken, Mira uyanmakla uyanmamak arasında bir düş gördü: kocaman bir yaprağın üstündeydi, her damarı bir sokak gibiydi, üzerinde yürüdükçe yeşil lambalar yanıp sönüyordu… Uyandığında içi kıpır kıpırdı. Düşü sanki gerçekmiş gibi geldi. Annesi mutfakta kahvaltıyı hazırlarken Mira içeri girdi. “Anne… Sonbahar neden ağaçların renklerini çalıyor?” Annesi gülümsedi. “Sonbahar renkleri çalmaz tatlım, sadece yapraklara vedayı hatırlatır. Tıpkı gözyaşının hüznü değil, sevdiğini gösterdiği gibi.” Okul yolunda Mira’nın gözleri sokaklara dökülmüş sarı yapraklara takıldı. Bir tanesini eğilip aldı ve çantasına koydu. O yaprağın içinde neler olduğunu görmek istedi. Belki de sararmak, sadece gitmek değil, içinde başka bir hayatın başlayışıydı Bilim sınıfında o gün konu “bitki hücreleri”ydi. Öğretmenleri, elinde bir büyüteçle gelmişti: “Bugün sonbaharın bir parçasına bakacağız. Kuru...